اداره کل دامپزشکی استان البرز

اهمیت پدافند غیر عامل در حوزه دامپزشکی

اداره کل  دامپزشکی به دلیل مسئولیتش در حفظ و حراست از سرمایه دامی و تامین سلامت و بهداشت جامعه انسانی ،  در تامین غذای مردم در شرایط عادی و بحرانی و تهاجمی دشمن نقش حیاتی دارد .  در راستای استراتژی پدافند غیر عامل ، استفاده از سیستم های مراقبت از بیماریهای دامی و قرنطینه های داخل کشوری برنامه های مدونی را در حال انجام دارد سامانه GIS از جمله ابزارهایی است که باتطابق وضعیت کانون بیماریها با مختصات جغرافیایی، شناسایی  سریع وقوع اپیدمی های منطقه ای، امکان پیش بینی و پیشگیری در مختصات جغرافیایی و نیز امکان ایجاد تجهیزات قرنطینه ای و کنترل تردد در منطقه خطر بیماری و نیز امکان ایجاد لایه های امنیتی در محدوده کانون های بیماری ها را فراهم نموده است . با توجه به موفقیت سامانه یادشده در زمینه دام، بسط سیستم به واحد های اپیدمیولوژیک طیور نیز صورت گرفته و نظر به تجربه موفق حاصل شده و اهمیت قرنطینه ها در پیشگیری از بروز بیماری ها، گسترش آن به  قرنطینه های دامی و واحد های اداره نظارت بر بهداشت عمومی دامپزشکی نیز در حال انجام است. آزمایشگاه های تشخیصی دامپزشکی نیز به عنوان عاملی مهم در جهت کنترل مخاطرات و تهدیدات بیولوژیکی می باشند .

بیوتروریسم در حوزه دامپزشکی

به تولید هدفمند یک بیماری پاتوژنیک دامی یا بیماری مشترک (زئونوز) خطرناک به منظور ایجاد ترس وزیانهای اقتصادی و کاهش امنیت مقابله و مبارزه موثر با ان و بطور کلی کاهش امنیت زیستی مردم و افزایش ریسک فاکتورهای مربوطه در جامعه اطلاق می گردد . بیوتروریسم زیر مجموعه تروریسم و یک تهدید بیولوزیکی محسوب می شود. با توسعه و رشد صنعت تولید فرآورده های دامی مورد نیاز ،رعایت اصول بهداشتی و پیشگیری از بروز بیماریهای خطرناک دامی ، بیماریهای مشترک بین انسان و دام و مدیریت بحران در شرایط وقوع بیماری در کشور از جمله مواردی است که باید توجه گردد. زیرا هرگونه غفلت این صنعت مهم و حساس را به خطر انداخته و موجب بروز خسارات اقتصادی سنگین و غیرقابل جبران خواهد شد. شناخت دقیق نقاط بحران وشناسایی عوامل بیماریزا و نیز تهدیدات مربوط به ضررهای اقتصادی و شیوع برخی بیماریهای قابل انتقال در جوامع بشری از مسایل ضروری می باشد. بیماریهای اخطار کردنی در حوزه دامپزشکی که از سوی سازمان OIE اعلام می شود( مانند سیاه زخم یا شاربن،آنفلوانزای فوق حاد پرندگان ،تب برفکی و ... ) باید با اولویت مورد بررسی قرار گیرند تا از شیوع آنها جلوگیری شود و در صورت بروز بیماریهای اگزوتیک (غیر بومی) اجرای پروتکل مراقبت فعال بیماری ،کنترل و ریشه کنی آن  الزامی می باشد .

روشهای پیشگیری ازتهدیدات زیستی وراههای مقابله باآن در حوزه دامپزشکی

بطورکلی اجرای دقیق دستورالعملهای قانونی در زمینه کنترل بهداشت دام و پیشگیری از بیماریهای خطرناک و جلوگیری از شیوع احتمالی بیماریهای اخطار کردنی لیست OIE الزامی است . مهمترین برنامه ها شامل شناسایی کانونهای بیماری و گزارش آن به اداره کل  – کنترل گواهیهای بهداشتی حمل دام و فراورده های خام دامی  در واردات به استان و کشور و نقل و انتقالات بین استانی– شناسایی باقیمانده های دارویی و مواد شیمیایی و سموم در فراورده های دامی با انجام نمونه برداریهای دوره ای می باشد.

مدیریت شناسایی بیماریهای دامی

الف -  بررسی و تشخیص اولیه جهت تعیین وضعیت کانونهای بیماری ودرصد شیوع بیماری که مشتمل بر گزارش گیری و انجام آزمایشات تشخیص تا تایید بیماری ، غربالگری جهت ردیابی وجود احتمالی عامل پاتوزن در جمعیت بظاهر سالم صورت می گیرد، برنامه آموزش جهت بالا بردن درصد دریافت گزارشات صحیح و جلوگیری از پنهان ماندن موارد مثبت بکارگیری می شود.

ب- برنامه کنترل و ریشه کنی بیماری به معنی طراحی برنامه کاری مدون و مستند برای فراهم ساختن منابع و اعمال مورد نیاز است.

ج-سیستم مراقبت هدفمند یا فعال برای بیماریهای غیر بومی یا اگزوتیک  به منظور کنترل و اعلام عاری بودن بیماری در یک منطقه صورت میگیرد.